Rüstem Paşa Camii, İstanbul’un en hareketli semtlerinden biri olan Eminönü’nde yer alır. Mısır Çarşısı’na çok yakın bir konumda bulunan cami, gerçek bir mimari hazine olmasına rağmen yeri ve yabancı turistler tarafından pek bilinmiyor.
Rüstem Paşa, 16. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu’nda bürokrasinin zirvesine tırmanmış ve Vezir-i Azam (Sadrazam) olmuştu. Sultan Süleyman’ın kızı Mihrimah Sultan ile evli olan Rüstem Paşa, dönemin en zenginlerindendi.
Rüstem Paşa, camiyi dönemin en ünlü Osmanlı mimarı olan Mimar Sinan‘a yaptırdı. Caminin boyutları çok büyük olmasa da iç dekorasyonun zenginliği açısından Osmanlı tarihinin en gösterişli camilerinden biridir.
Ben bir İstanbullu olarak Tarihi Yarımada‘nın İstanbul Boğazı ile buluştuğu Eminönü’nü çok seviyorum. Mısır Çarşısı’nı çevreleyen sokaklarda eski lokantaları gezmek ve meşhur sokak lezzetlerini tatmak bana büyük keyif veriyor.
Rüstem Paşa Camii’ni ziyaret etmek de sık sık yaptığım bir şey. Çünkü Osmanlı çini sanatının en güzel örnekleri olan İznik Çinileri, Rüstem Paşa Camii’nde tüm ihtişamıyla görülebilmektedir.
Rüstem Paşa Camii Tarihi
Rüstem Paşa Camii’nin tarihi 1560’lı yıllara kadar dayanmaktadır. Bu dönemde Osmanlı Devleti, Kanuni Sultan Süleyman‘ın egemenliği altındaydı. Bu yıllarda imparatorluk 3 kıtada geniş topraklara yayılıyordu.
Rüstem Paşa, Osmanlı İmparatorluğu‘nun zirve yaptığı dönemde devletin en yüksek bürokratıydı. Sadrazam unvanını elinde bulunduran paşa, Sultan Süleyman’ın kızı Mihrimah Sultan ile de evliydi.
Osmanlı tarihinin en zengin devlet adamı olan Rüstem Paşa, büyük bir servete sahipti. Bu sayede adına inşa edilen caminin yapımında da en kaliteli malzemeler kullanıldı.
Osmanlı döneminde devlet adamlarının güzel camiler inşa etmesi yaygındı. Ancak bu camilerin dış mimarisinin imparatorluk camilerini gölgede bırakmasına izin verilmezdi.
Rüstem Paşa çok zengin olmasına rağmen inşa ettirdiği cami yakındaki Süleymaniye Camii’ne göre oldukça mütevazı kaldı. Bu nedenle Rüstem Paşa, camisinin ihtişamının iç dekorasyon öğeleri aracılığıyla gözükmesini istemişti.
Paşa adına İstanbul’un en hareketli çarşısı olan Eminönü’nde cami inşaatına başlandı. İç mekanı ise eşsiz İznik Çinileri ile süslendi. Cami, yüzyıllardır bu bölgedeki esnafın en çok kullandığı camilerden biri olageldi.
Camideki Osmanlı Çinileri
Caminin duvarları Osmanlı çinileri ile süslenmiştir. Klasik Osmanlı mimarisinin en belirgin süsleme unsuru olan çiniler, ağırlıklı olarak İznik ve Kütahya kentlerinde üretilirdi.
Rüstem Paşa, caminin çinilerinin en yüksek kaliteyi temsil eden İznik Çinilerinden olmasını istemiştir. Ancak bu şehirdeki atölyeler talebe yetişemeyince Kütahya’da özel bir atölye daha kuruldu.
Rüstem Paşa Camii’nin boyutları, Selatin camilerine (padişah camileri) göre oldukça ufak olmasına rağmen, buraya gelen birinin iç dekorasyonu incelemesi uzun zaman alacaktır. Çünkü camideki her duvarda farklı çini motifleri vardır.
Camiyi ziyaret ettiğimde güzel sanatlar öğrencilerinin buradaki çinileri inceleyerek çeşitli çizimler yaptıklarını sık sık görüyorum. Sanatla ilgilenen insanlara ilham veren bu renkli motifler, büyülü bir deneyim vaat ediyor.
Caminin İç Mekan Fotoğrafı
Rüstem Paşa Camii’nin içi muhteşem İznik çinileri ile dekore edilmiştir. Bu çiniler caminin duvarlarını tamamen kaplamaktadır. Çinilerde sümbül, nar çiçeği ve lale figürlerini görmek mümkündür.
İstanbul’da Osmanlı çömlekçiliğinin zirvesi olan İznik çinileriyle özdeşleşmiş 3 cami bulunur. Bunlardan ilki, iç dekorasyonu nedeniyle “Mavi Cami” olarak da bilinen Sultanahmet Camii‘dir.
İkincisi, Osmanlı döneminin sadrazamlarından Sokullu Mehmed Paşa adına Sultanahmet’te yaptırılan Sokullu Mehmed Paşa Camii’dir. Bu yapı Sultanahmet’ten Kadırga’ya inen arka sokaklarda konumlanır.
Üçüncü cami ise dev çini panolarla süslenmiş Rüstem Paşa Camii’dir. Bu cami, 2000’li yıllarda dünyaca ünlü Newsweek Dergisi tarafından “Dünyanın 100 gizli mücevheri” arasında gösterildi.
Yazıda gördüğünüz Rüstem Paşa Camii fotoğraflarını 2022 yılında çekmiştim. Bunun gibi daha fazla fotoğraf görmek isterseniz Serhat Engül’ün Instagram sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
Rüstem Paşa Camii Ziyaret Saatleri 2023
Rüstem Paşa Camii ziyaret saatleri sabah 09:00 ile akşam 18:30 arasındadır. İstanbul’daki tüm camiler gibi namaz vakitlerinde kapalıdır. Camiyi ziyaret etmek için en uygun zaman sabah 09:00 ile akşam 11:30 arasıdır.
Cami yaz kış fark etmeksizin bu saatler arasında açık olacaktır. Ancak 11:30’dan sonra yılın bazı dönemlerinde öğle namazına denk gelebilirsiniz. Bu durumda Eminönü’nde biraz dolaşıp cami açılınca geri dönebilirsiniz.
Eminönü semtinde keyifli vakit geçirmek kolay olduğu için, caminin geçici olarak kapanmasınn sizin için sorun olmacayacağını düşünüyorum. Ancak tam olarak hangi saatlerde kapalı olabileceğini Diyanet İşleri resmi sayfasındaki namaz vakitlerinden öğrenebilirsiniz.
Namaz vakitlerine baktığınızda ezan okunmadan önce caminin kapalı olacağını unutmayınız. Örneğin öğle namazı 13:00 olarak gösteriliyorsa, cami 12:30 ile 13:30 saatleri arasında kapalı olabilir.
İstanbul’daki camiler genellikle ezandan yarım saat önce kapanır ve ibadet edenler için hazırlanır. Cemaatle kılınan namazdan sonra ise tekrar açılır. Bu da camilerin (genelde) 1 saat kapalı kalması anlamına geliyor. Yalnızca Sultanahmet’teki Ayasofya Camii istisnai olarak gün boyu açıktır.
Cami Çevresinde Yapılacak Şeyler
Rüstem Paşa Camii çevresinde yapılacak şeyler arasında tarihi çarşıları gezmek, asırlık lokantalarda öğle yemeği yemek ve eski bir İstanbullu gibi Eminönü’nün arka sokaklarını keşfetmek sayılabilir.
1. Mısır Çarşısı
Mısır Çarşısı, Rüstem Paşa Camii’nin çok yakınında yer almaktadır. Mısır Çarşısı, Osmanlı döneminde Asya’dan gelen baharatların ticaret yolları aracılığı ile toplandığı yerdi.
Baharatlar önce Hindistan’dan kervanlarla Mısır’a götürülür, oradan da gemilerle İstanbul’a getirilirdi. Bu nedenle çarşı, yerel dilde “Mısır Çarşısı” olarak da anılmaktadır.
Mısır Çarşısı, günümüzde İstanbul’un en popüler alışveriş yerlerinden biri ve herkesin ziyaret ettiği bir yer. Bu bölgeye gelmişken bitişikteki Yeni Cami’yi de görmenizi tavsiye ederim.
2. Hamdi Restaurant
Hamdi Restaurant, Mısır Çarşısı’na gelenler için harika bir mola yeridir. Eminönü’nde cami ve çarşı gezmekten yorulduğunuzda öğle yemeği molası vermek isterseniz burayı deneyebilirsiniz.
Hamdi Restaurant, benim bir İstanbullu olarak tercih ettiğim leziz restoranlardan biridir. Kebabın birçok çeşidini burada bulabileceğiniz gibi, restoranın yaptığı baklavayı da deneyebilirsiniz.
3. Mahmutpaşa Yokuşu
Mahmutpaşa Yokuşu, Mısır Çarşısı ile Kapalıçarşı arasında uzanan yokuşa verilen isimdir. Bu tarihi çarşıda İstanbul’da ucuz giyim alışverişi adına birçok şey bulabilirsiniz.
Mahmutpaşa Çarşısı haftanın her günü kalabalık olan yerel bir çarşıdır. İstanbulluların burada yoğun olarak alışveriş yaptığını görebilirsiniz. Ucuz alışveriş tüyoları alan yabancı turistler de buraya gelir.
4. Büyük Postane
Büyük Postane, Eminönü’nün en güzel tarihi yapılarından biridir. 19. yüzyılda inşa edilen bu Osmanlı eseri, Orta Asya’dan gelen Türklerin köklerine gönderme yapmaktadır.
19. yüzyılda Osmanlı mimarisi hızla batılılaşıyordu. Vedat Tek ve Mimar Kemalettin adlı iki mimar, Selçuklu ve Osmanlı mimarisini harmanlayarak bu akımı tersine çevirmek istediler.
Birinci Ulusal Mimarlık Akımı olarak adlandırılan bu mimari tarzın bir başka örneği de Legacy Ottoman Hotel binasıdır. Bu binanın altında da İstanbul’un en iyi kahvecileri arasında olan Brew Coffeeworks de yer alıyor.
5. Galata Köprüsü
Galata Köprüsü, Tarihi Yarımada’nın deniz kıyısındaki ulaşım merkezi olan Eminönü’nü Karaköy’e bağlar. Rüstem Paşa Camii ve Mısır Çarşısı’nı gezdikten sonra köprüden geçerek Beyoğlu ilçesine ulaşabilirsiniz.
Beyoğlu ilçesinin sahildeki ulaşım merkezi Karaköy’dür. Karaköy’den yukarı çıkarak müze olan Galata Kulesi‘ne, popüler bir yürüyüş yolu olan İstiklal Caddesi’ne ve son olarak Taksim Meydanı’na ulaşabilirsiniz.
Rüstem Paşa Camii by Serhat Engül
Leave a Reply